مانومتر چیست؟
مانومتر وسیله‌ای برای اندازه گیری فشار گاز ها به حساب می آید که از طریق مقایسه با فشار هوا و استفاده از این وسیله، عددی مشخص را نشان می دهد که این عدد، نشان دهنده فشار گاز مورد نظر است.
مانومتر وسیله ای است که با نصب شدن برروی کپسول اکسیژن، می تواند فشار خروجی اکسیژن را کنترل کرده و همچنین رطوبت مورد نیاز اکسیژن را تنظیم کند در واقع باید اشاره کنیم که مانومتر، با تنظیم جریان گاز، نقش بسیار مهمی را در اکسیژن رسانی به بیماران دارد با استفاده از این وسیله می توان به راحتی تنظیماتی را انجام داد و در نهایت، مطابق با استانداردهای موجود آن را تنظیم کرد.
مانومتر از قسمت‌های گوناگونی تشکیل شده است.
وظیفه مانومتر روی کپسول اکسیژن:
از آنجایی که اکسیژن تحت فشار بسیار زیاد، داخل کپسول ذخیره می‌شود نمی‌تواند به صورت مستقیم و این گونه مورد استفاده قرار بگیرد، در نتیجه دستگاه مانومتر باید فشار داخل کپسول را کاهش دهد و پس از اینکه فشار اکسیژن تا حد لازم کاهش پیدا کرد، مانومتر باید آن را به بیمار برساند پس در این شرایط باید دوباره فشار اکسیژن خروجی به میزان مناسب خود برسد.
توجه داشته باشید که میزان مصرف اکسیژن در شرایط گوناگون و برای افراد گوناگون، متفاوت است پس باید در ابتدا میزان اکسیژن لازم برای فرد مورد نظر توسط پزشک تجویز شود و سپس توسط مانومتر این مقدار ثبت و تنظیم شود.
اجزای مانومتر:
گیج فشار
یک صفحه ی دایره ای شکل در بالای مانومتر اکسیژن است که فشار داخلی دستگاه اکسیژن و فشار ورودی به دستگاه مانومتر را برحسب PI و بار نشان می‌دهد، شما باید زمانی که عقربه دستگاه مانومتر به سمت عدد صفر یا در بعضی موارد به سمت رنگ قرمز می‌رود، متوجه شوید که میزان اکسیژن داخل کپسول، رو به اتمام است.
فلومتر
وظیفه تنظیم گاز اکسیژن خروجی از مانومتر را بر عهده دارد، یعنی شما می توانید با استفاده از این وسیله میزان اکسیژن خارج شده از مانومتر و کپسول را نشان دهید. این واحد مقدار اکسیژنی که از این دستگاه خارج می شود، لیتر بر دقیقه است و این مقدار توسط پزشک تجویز می شود و شما باید این دستگاه را طوری تنظیم کنید که مقدار گاز خروجی آن زیاد یا کمتر نشود.
لیوان مرطوب کننده
بخش دیگر دستگاه مانومتر که تا ارتفاع خاص، از آب مقطر و جوشیده پر شده است و گاز اکسیژن پیش از خروج از کپسول، از داخل این مایع عبور می‌کند و هوای مرطوب و مطبوعی را به بیمار می رساند. اگر این قسمت از کپسول اکسیژن وجود نداشت، اکسیژن خشک وارد ریه فرد بیمار می شد و از آنجایی که اکسیژن خشک باعث دهیدراته شدن غشای تنفسی می‌شود، این موضوع بیمار را بیشتر آزار می‌داد.
طریقه نصب مانومتر
مطمئن شوید تمامی قسمت های رگلاتور و مهره اتصال به سیلندر عاری از هرگونه روغن و گریس باشد. واشر ورودی مخصوص آب بندی را حتماً در جای خود قرار دهید در هر بار تعویض سیلندر، از سالم بودن واشر مطمئن گردید.
مهره رگلاتور را بر روی شیر سیلندر بسته و با آچار محکم نمایید فلومتر و مخزن مرطوب کننده می بایست در یک راستا، عمود بر خط افق قرار گیرند و انحراف بیش از ۲۰ درجه از دقت فلومتر می‌کاهد.
شیر فلومتر را به طور کامل ببندید و به آرامی شیر سیلندر را باز نمایید.
پس از حصول اطمینان از عدم وجود نشتی، می توانید از دستگاه استفاده نمایید.
فشار داخل سیلندر را می توانید روی گیج مشاهده نمایید محدوده فشار کاری ورودی رگلاتور 0 تا ۱۵۰ بار می باشد.
برای کنترل میزان جریان خروجی از فلکه شیر نصب شده برروی فلومتر استفاده کنید.
تفاوت مانومتر و فلومتر اکسیژن
اگر فلومتر با فشار شکن و گیج همراه باشد به این مجموعه مانومتر کپسول اکسیژن گفته می‌شود و اگر بدون گیج و فشار شکن باشد به آن فلومتر اطلاق می‌شود.
زمانی از فلومتر به صورت تکی استفاده می شود که در جاهایی مانند کلینیک ها و بیمارستان ها فشار اکسیژن ورودی به آن توسط فشار شکن ها کم شده باشد، برای مثال فلومتر توسط آداپتور اکسیژن به آتلت اکسیژن بر روی کنسول دیواری متصل می‌شود و اکسیژن مورد نیاز بیمار را تامین می کند، در اینجا از فلومتر تنها استفاده می شود چرا که آتلت ها از اکسیژن ساز و خط اصلی بیمارستان تغذیه می‌شوند جایی که فشار ورودی اکسیژن متعادل و در حدود ۵ الی ۸ بار است.
حال اگر از سیلندر اکسیژن (کپسول اکسیژن) به عنوان منبع تغذیه اکسیژن استفاده شود، به دلیل فشار بالای این سیلندرها (در حدود ۱۲۰ بار) باید از مانومتر کپسول اکسیژن استفاده کرد تا در ابتدا فشار اکسیژن توسط فشار شکن متعادل و کم شده، سپس جهت تنظیم دقیق مطابق با تجویز پزشک به فلومتر وارد گردد. همراه فشارشکن در مانومتر، یک گیج نیز وجود دارد که فشار خروجی از فشار شکن را نشان می‌دهد.
