آموزش های لازم برای پیشگیری از ایجاد زخم در پاها به بیمار
انتخاب کفش مناسب
. حتما در انتخاب کفش باید دقت کنید تا تنگی و یا هر عیب دیگر آن باعث ایجاد سایش، زخم، تاول و غیره در پاهایتان نشود. بهتر است عصرها کفش بخرید، چون در این زمان پاها بزرگتر می شوند.
از پوشیدن کفش های تنگ و یا کفش هایی که دوخت داخلی شان نمایان است خودداری کنید. از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و پنجه باریک خودداری کنید.
صندل های لا انگشتی باعث ایجاد زخم هایی کوچک در پاها می شوند و برای بیمار دیابتی مناسب نیستند. قبل از پوشیدن کفش داخل آن را از نظر جسم خارجی بررسی کنید و هر ۴ تا ۶ ساعت، برای استراحت پاها، کفش هایتان را در بیاورید.
پابرهنه راه نروید
نباید با پای برهنه راه بروید. نوروپاتی یا اختلال حسی باعث از دست دادن حس می شود. در این صورت، شما متوجه درد ناشی از زخمها و جراحات جزئی پا نمی شوید و همین امر باعث عفونت جدی زخم شده و پس از مدتی به مرگ بافت زنده و در نتیجه قطعا پا منجر میشود.
توصیه میشود با پای برهنه در کنار دریا یا روی چمن و غیره راه نروید، به خاطر اینکه هر ضربه ای، امکان ایجاد زخم در پا و در پی آن عفونت را بالا میبرد. شب هنگام در تاریکی راه نروید و قبل از هر کاری چراغی را روشن کنید تا خطر برخورد انگشت پاها و بخصوص شست پا به اسباب و اثاثیه منزل کاهش پیدا کند.
ترک پوست کف پا
پاهایتان را مرطوب نگه دارید. از نظر فیزیولوژیکی، پاها خشک هستند، به خاطر اینکه اپیدرم این ناحیه حاوی غدد سباسه(غددچربی) اندکی است. این پدیده در صورت ابتلا به دیابت شدیدتر نیز میشود. زمانی که پوست بیش از اندازه خشک می شود، خطر بروز ترک پوست پا بالا میرود و این ترک ها به محل ورود میکروب ها و قارچ ها تبدیل می شود. بنابراین لازم است که هر روز با کرمهای نرمکننده و یا روغن هایی مانند روغن بادام شیرین و غیره پوست پاها را مرطوب و چرب کنید. البته لابلای انگشتان را نباید روغن زد. قبل از شستشوی پاها، دمای آب را با دستتان چک کنید. چون در صورت داشتن بیماری نوروپاتی، احتمال اینکه گرما و داغی آب را احساس نکنید و پایتان دچار سوختگی شود، زیاد است.
مراقبت از ناخن ها
برای پیشگیری از فرو رفتن ناخن در گوشت، ناخن ها را در امتداد یک خط صاف کوتاه کنید و از کوتاه کردن ناخن ها در دو گوشه ناخن پرهیز کنید. در صورت اختلال بینایی از دیگران کمک بگیرید. اگر ناخن هایتان خیلی ضخیم هستند یا رنگشان زرد یا سیاه شده درباره نوع درمان با پزشک یا پرستار مشورت کنید.
جوراب مناسب
جوراب های خود را روزانه تعویض کنید. در هر بار تعویض جوراب نرم و تمیز بپوشید. و از پوشیدن بیش از یک جفت جوراب اجتناب کنید، این کار میتواند باعث ایجاد تاول در پای شما شود.
جوراب هایتان را با دقت انتخاب کنید جوراب ها برای محافظت از پاهای دیابتی ها نقش مهمی دارند. توصیه میکنیم به جای جوراب های با الیاف مصنوعی (جنس پلاستیکی یا نایلونی)، از جوراب های پشمی یا نخی استفاده کنید. زیرا الیاف مصنوعی باعث گرم شدن پاها شده و زمینه را برای رشد و تکثیر قارچ ها فراهم میسازند. جوراب های طبی فشاری برای بهبود واریس و ورم پاها مناسب هستند، اما اگر از آرتریت رنج میبرید استفاده از این جوراب ها به شما توصیه نمی شود، به خاطر اینکه به پا ها فشار آورده و جریان خون را محدود میکند. بهتر است قبل از خرید این نوع جوراب ها، با پزشک مشورت کنید.
پینه و میخچه
پینه و میخچه جزو مشکلات اصلی پاهای دیابتی ها هستند. در صورت بروز بیماری نوروپاتی، احتمال هیپرکراتوز (ضخیم شدن لایه شاخی پوست) بالا میرود. معمولاً بیشتر افراد با دیدن این پینه ها و میخچه ها، هوس دستکاری آن ها به سرشان می زند. ولی این را بدانید که با دستکاری پینه و میخچه پا، امکان دارد که زیر این پوست ضخیم و پینه بسته، هماتوم (خونریزی در محیط بسته) شکل بگیرد. در این صورت بدون اینکه فرد متوجه شود به مرور زخمی جدی ایجاد می گردد که درمان آن مشکل است. توصیه میکنیم درصورت داشتن پینه و میخچه، فوراً با مراجعه به پزشک آن ها را درمان کنید.
مراقبت روزانه از پاها به پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی کمک می کند. می توانید از سنگ پا استفاده کنید، اما استفاده از چاقو، سوهان فلزی و به طور کلی اشیایی که باعث ایجاد زخم در پاها می شوند توصیه نمی شود البته سنگ پا را نباید محکم بکشید.
شستن روزانه پاها
هر روز پای خود را با آب ولرم شسته و سپس پاها و به خصوص، لای انگشتانتان را با یک حوله و یا پارچه تمیز به آرامی خشک کنید. حواستان باشد که بین انگشت ها را نیز با دقت خشک کنید، در غیر این صورت احتمال رشد قارچ ها وجود دارد. پاهای خود را به دقت بررسی کنید و نسبت به وجود هر نوع زخم یا خون مردگی در پاها، دقیق باشید.
اگر به دلیل اضافه وزن و یا عدم انعطاف پذیری بدن نمی توانید پاهایتان را به خوبی بررسی کنید، از کسی بخواهید تا در این کار به شما کمک کند. می توانید از آینه نیز استفاده کنید.
جهت دریافت مشاوره رایگان زخم یا دریافت نوبت در کلینیک زخم خانه سلامت با شماره تماس 09363816850 جناب آقای ضرغامی هماهنگ نمایید.