زخم دیابتی

زخم دیابتی

هم اکنون دیابت اولین علت نارسایی مزمن کلیه و قطع اندام تحتانی در دنیا می باشد به طوری که زخم پای دیابتی علت ۷۰ درصد از قطع عضو های اندام تحتانی است. هر ۳۰ ثانیه یک اندام تحتانی در سطح دنیا به این دلیل از دست می‌رود. دیابت با چند مکانیسم موجب زخم پای دیابتی می شود. قند خون بالا باعث  آسیب جداره مویرگ ها و تخریب غلاف رشته های عصبی می شود. به تخریب اعصاب محیطی نوروپاتی گفته می‌شود. در اثر نوروپاتی و فقدان حس درد، بیمار متوجه آسیب های جزئی در پا نشده و سیر درمان طولانی می شود. از طرف دیگر خود نوروپاتی پوست پا را خشک و شکننده می کند و استعداد ترک برداشتن پوست را افزایش می‌دهد. ضمناً به علت اختلال سیستم ایمنی، ساز و کار مقابله با میکروب ها در افراد دیابتی اختلال دارد و زخم افراد دیابتی در معرض عفونی شدن قرار دارد. همچنین به علت درگیری عروقی، خون رسانی به بافت های آسیب دیده مختل است و همین بافت را با اختلال مواجه می کند.

 انواع زخم دیابتی بر اساس علت:

 1- زخم نوروپاتیک (به دلیل اختلال حسی و تخریب اعصاب)

2- زخم ایسکمیک (به دلیل مشکلات خون رسانی)

3- زخم نرو ایسکمیک (به دلیل مشکلات حسی و خون رسانی به طور همزمان)

 طبقه بندی زخم های دیابتی:

 در طی سال های گذشته، چند روش طبقه بندی برای درمان زخم دیابت پیشنهاد شده است که به دو مورد از آنها می پردازیم:

 طبقه بندی واگنر- مگگیت:

بر اساس عمق زخم است و شامل ۶ درجه زخم می باشد. این طبقه بندی عبارتند از:

 درجه 0 (وضعیت قبل از زخم شدن، زخم های بهبود یافته، وجود دفورمیتی انگشتان)

 درجه 1(زخم سطحی)

 درجه 2(زخم عمیق به تاندون، استخوان یا مفصل)

 درجه 3(زخم عمیق با آبسه یا استئومیلیت)

 درجه 4 (گانگرن انگشتان)

 درجه 5 (گانگرن پا)

 سیستم طبقه بندی زخم دانشگاه تگزاس:

در این سیستم عمق زخم را بررسی کرده و سپس آن ها را با حضور یا عدم حضور عفونت طبقه‌بندی می کند. به طور خاص، درجه صفر در طبقه بندی تگزاس نشان دهنده یک زخم ساده است. زخم درجه 1 زخم های سطحی از طریق اپیدرم و درم هستند اما به تاندون، کپسول یا استخوان نفوذ نمی کنند. زخم های درجه 2 به تاندون یا کپسول نفوذ می کنند، اما استخوان و مفاصل را درگیر نمی‌کنند. زخم های درجه 3 به استخوان یا مفصل نفوذ می کنند.

در این سیستم هر درجه زخم شامل چهار مرحله می شود:

 1) زخم های پاک(A)

2) زخم های غیر آلرژیک(B)

3) زخم های ایسکمیک(C)

4) زخم های ایسکمیک آلوده(D)

سیستم طبقه بندیPEDIS

در این سیستم طبقه بندی تمرکز بر میزان عفونت زخم می باشد.

 غیر عفونی(Grade1):

زخم بدون چرک و یا علائم التهاب

 عفونت خفیف(Grade2):

وجود حداقل دو علائم التهاب (شامل: تورم موضعی، قرمزی، درد یا حساسیت موضعی، گرمی موضعی، ترشح چرکی- اگر اریتم وجود دارد باید گسترش آن کمتر یا مساوی ۲ سانتی متر باشد).

 عفونت موضعی باید محدود به پوست و بافت زیر جلدی و بدون علائم سیستمیک باشد.

تمام علل دیگر التهابی پوست(تروما،نقرس،نورواستئو آرتروپاتی شارکو حاد، شکستگی، ترومبوز، استاز وریدی) باید رد شود.

عفونت متوسط(Grade3):

گسترش اریتم بیشتر از ۲ سانتی متر، درگیری ساختمان های عمقی تر پوست و بافت زیر جلدی (مانند آبسه، استئومیلیت، آرتریت سپتیک، فاسئیت) وجود دارد، ولی علائم سیستمیک وجود ندارد.

عفونت شدید(Grade4):

عفونت موضعی با حداقل دو تا از علائم سیستمیک زیر همراه باشد: درجه حرارت بالاتر از ۳۸ و یا کمتر از ۳۶، ضربان قلب بالاتر از ۹۰ در دقیقه، تعداد تنفس بالاتر از ۲۰ در دقیقه، فشار شریانی دی‌اکسیدکربن بالاتر از ۳۲ میلی متر جیوه، گلبول سفید بالاتر از 12000 یا کمتر از ۴۰۰۰، وجود >_۱۰% باندسل در خون محیطی می باشد.