زخم های فشاری که در گذشته به آن ها زخم های بستر می گفتند یک تهدید مهم در مراقبت های بهداشتی به خصوص در بیماران با محدودیت های حرکتی، بیماری های مزمن و در سنین بالا محسوب می‌شوند.
این زخم ها در بیماران به خصوص بیماران با سنین بالا یا آسیب های نخاعی به دلیل افزایش احتمال عفونت یا نیاز به مراقبت های خاص، عاملی برای بستری کردن بیمار در بیمارستان می باشند و علاوه بر اینکه هزینه های درمانی زیادی را به بیمار تحمیل می‌کنند، می‌توانند منجر به طولانی شدن روند بهبود بیمار و افزایش احتمال بروز عوارض دیگر شوند.
تعریف زخم فشاری:
زخم های فشاری یا زخم های بستر زخم های مزمنی هستند که در نتیجه نکروز به دنبال تحت فشار قرار گرفتن بافت نرم و ایسکمی طولانی و غیرقابل برگشت آن ایجاد می‌شوند. شایع ترین محل های درگیری جاهایی هستند که بافت نرم یک برجستگی استخوانی را می پوشاند. زخم فشاری به زخمی گفته می‌شود که به علت وارد آمدن فشاری بیش از فشار طبیعی مویرگ ها (۳۲ میلی متر جیوه) به مدت طولانی بر سطح پوست ایجاد می گردد که موجب نکروز ناحیه محدودی از بافت‌های نرم می‌شود. کاهش خون رسانی در اثر فشار بر پوست باعث متابولیسم بی هوازی و پیدایش حالت اسیدوز بافتی و متعاقب آن، افزایش نفوذ پذیری مویرگ ها، ایجاد تورم و سرانجام مرگ سلولی می شود و در نهایت به صورت زخم فشاری تظاهر پیدا می‌کند.
تغییر رنگ پوست ناحیه تحت فشار اولین علامت زخم فشاری است، به طوری که پوست این نواحی به علت کم شدن جریان خون در مقایسه با سایر نواحی، رنگ پریده و سفید می گردد. در این حالت، اگر فشار رفع شود، واکنش طبیعی پر خونی که همراه با قرمزی و گرمی در محل می باشد، ایجاد می گردد، که یک واکنش جبرانی است. حدود یک ساعت طول می‌کشد تا این واکنش برطرف شود. اگر فشار مدت زمان بیشتری طول بکشد، پس از رفع واکنش طبیعی پرخونی، واکنش غیرطبیعی پرخونی ایجاد می‌شود که به صورت اتساع بیش از حد و ایجاد ناحیه ادم موضعی در زیر پوست ایجاد می شود که این واکنش نیز بیش از یک ساعت تا دو هفته طول می‌کشد تا برطرف شود. اگر مدت زمان فشار طولانی‌تر شود، مرگ سلولی و سپس نکروز بافتی رخ می‌دهد با شکافته شدن پوست که مهم ترین سد دفاعی بدن می باشد، میکروارگانیسم هایی از قبیل استرپتوکوک، استافیلوکوک، سودوموناس و عفونت های ثانویه در محل زخم نفوذ می کنند که در این حالت، مقابله با آن دشوار است و حتی ممکن است عمیق تر نفوذ کنند و به عضله و استخوان راه یابد و موجب انتقال عفونت از طریق جریان خون به تمام نقاط بدن می شوند. به غیر از خطر ایجاد عفونت، از دست رفتن مقدار زیادی مایعات و الکترولیت های بدن از محل زخم، سبب کاهش مایعات و اختلال در تعادل الکترولیت ها می شود و در نهایت باعث کمبود پتاسیم می گردد.
