ترمیم زخم یک فرآیند پیچیده است که شامل مراحل مختلفی است که هر کدام برای بازیابی یکپارچگی بافت حیاتی است. با پیشرفت زخم در این مراحل، افراد ممکن است احساساتی مانند درد، تورم و خارش را تجربه کنند. در میان این احساسات، خارش اغلب می تواند گیج کننده و گاهی ناراحت کننده باشد. در این راهنمای جامع، به پدیده خارش در حین بهبود زخم می پردازیم.
چرا زخم ها هنگام بهبودی خارش می کنند؟
خارش که به عنوان خارش نیز شناخته می شود، یک احساس رایج است که در طول بهبود زخم تجربه می شود. عوامل متعددی در ایجاد این پدیده نقش دارند:
پاسخ التهابی: در مراحل اولیه بهبود زخم، بدن یک پاسخ التهابی را برای حذف باقی مانده ها و عوامل بیماری زا از محل زخم آغاز می کند. این فرآیند شامل آزادسازی واسطه‌های التهابی مختلف از جمله هیستامین، سیتوکین‌ها و پروستاگلاندین‌ها است که می‌توانند رشته‌های عصبی را تحریک کرده و باعث ایجاد احساس خارش شوند.
بازسازی اعصاب: با بهبود زخم، پایانه های عصبی بازسازی شده و حساس تر می شوند. تشکیل رشته های عصبی جدید و تعامل آنها با بافت های اطراف می تواند منجر به افزایش حساسیت و خارش شود.
فعالیت سلولی: در طول مرحله پرولیفراتیو بهبود زخم، سلول هایی مانند فیبروبلاست ها و کراتینوسیت ها به طور فعال مهاجرت کرده و تکثیر می شوند تا بازسازی بافت را تقویت کنند. فعالیت متابولیک این سلول ها و تولید اجزای ماتریکس خارج سلولی ممکن است به خارش کمک کند.
خشکی و سفتی: با پیشرفت زخم ها از مرحله التهابی به مرحله بازسازی، تشکیل بافت جدید می تواند منجر به خشکی و سفتی اطراف محل زخم شود. این احساسات می توانند خارش را تشدید کنند، به ویژه در مناطقی که پوست کشیده شده یا تحت کشش است.
آزادسازی هیستامین: ماست سل ها که در پاسخ التهابی نقش دارند، در طول بهبود زخم، هیستامین آزاد می کنند. هیستامین یک واسطه اصلی خارش است و می تواند باعث گشاد شدن رگ های خونی شود که منجر به افزایش جریان خون و احساس می شود.
درک این مکانیسم‌های زمینه‌ای می‌تواند به بیماران و ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی کمک کند تا خارش را به‌عنوان بخشی طبیعی از روند بهبودی تشخیص دهند تا دلیلی برای نگرانی.
چگونه از خارش زخم در حال بهبودی جلوگیری کنیم؟
در حالی که خارش می تواند آزاردهنده باشد، چندین استراتژی برای کاهش ناراحتی و بهبودی وجود دارد:
- تمیز کردن محل زخم: مراقبت از زخم برای جلوگیری از عفونت ضروری است ، که می تواند خارش را تشدید کند. زخم را به آرامی با آب و صابون ملایم تمیز کنید و از یک پانسمان مناسب برای محافظت از آن استفاده کنید.
- پوست را مرطوب کنید: پوست خشک می تواند خارش را تشدید کند. به طور مرتب پوست اطراف را با یک مرطوب کننده ملایم و بدون عطر مرطوب کنید تا آن را هیدراته و انعطاف پذیر نگه دارید.
- از خاراندن اجتناب کنید: اگرچه خاراندن ممکن است تسکین موقتی ایجاد کند، اما می تواند به بافت در حال بهبود آسیب برساند و خطر عفونت را افزایش دهد. سعی کنید در مقابل میل به خاراندن مقاومت کنید و به جای آن از تکنیک های ضربه زدن یا خنک کردن ملایم برای کاهش خارش استفاده کنید.
- درمان های موضعی: کرم های ضد خارش بدون نسخه حاوی موادی مانند هیدروکورتیزون یا کالامین می توانند به تسکین خارش کمک کنند. با این حال، مشورت با متخصص مراقبت از زخم قبل از استفاده از هر گونه درمان موضعی، به ویژه در زخم های باز ضروری است.
- آنتی هیستامین های خوراکی: در موارد خارش مداوم یا شدید، ممکن است آنتی هیستامین های خوراکی برای کاهش احساس خارش تجویز شود. این داروها با مسدود کردن عملکرد هیستامین عمل می کنند و در نتیجه خارش را کاهش می دهند.
- کمپرس خنک: قرار دادن یک پارچه خنک و مرطوب یا یک کیسه یخ در ناحیه خارش می تواند با بی حس کردن انتهای عصب و کاهش التهاب، تسکین موقتی ایجاد کند.
- تکنیک های حواس پرتی: درگیر شدن در فعالیت هایی که توجه را از احساس خارش منحرف می کند، مانند خواندن، گوش دادن به موسیقی، یا تمرین تکنیک های آرام سازی، می تواند به مدیریت ناراحتی کمک کند.
چرا زخم ها در شب خارش دارند؟
احساس خارش اغلب در شب تشدید می شود، خواب را مختل می کند و باعث ناراحتی می شود. عوامل متعددی در ایجاد خارش شبانه در حین بهبود زخم نقش دارند:
- کاهش حواس‌پرتی : در طول روز، افراد معمولاً درگیر فعالیت‌های مختلفی هستند که حواس آنها را از احساس خارش منحرف می‌کند. با این حال، در شب، زمانی که محیط ساکت‌تر است و حواس‌پرتی کمتری وجود دارد، ممکن است افراد بیشتر از احساس خارش آگاه شوند.
- موقعیت بدن : تغییر در وضعیت بدن در طول خواب می تواند منجر به افزایش فشار و اصطکاک روی زخم شود و باعث ایجاد احساس خارش شود. علاوه بر این، گرما و رطوبت ایجاد شده توسط رختخواب می تواند خارش را تشدید کند.
- ریتم شبانه روزی : ریتم های شبانه روزی بدن که فرآیندهای فیزیولوژیکی را در یک چرخه 24 ساعته تنظیم می کند، ممکن است بر احساس خارش تاثیر بگذارد. مطالعات نشان داده اند که برخی از نشانگرهای التهابی، از جمله سطوح هیستامین، تغییرات روزانه را نشان می دهند و سطوح بالاتری در شب مشاهده می شود.
- عوامل روانشناختی : خارش شبانه می‌تواند تحت تأثیر عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب یا افسردگی نیز باشد که ممکن است در ساعات خلوت شب بارزتر باشد.
خارش در طول بهبود زخم چقدر طول می کشد؟
مدت زمان خارش در حین بهبود زخم بسته به عوامل مختلفی از جمله نوع و شدت زخم، ظرفیت درمان فردی و رعایت شیوه های مراقبت از زخم متفاوت است. به طور کلی، خارش در مراحل التهابی و پرولیفراتیو بهبود زخم، که معمولاً در چند هفته اول پس از آسیب ادامه می‌یابد، شدیدتر است.
همانطور که زخم وارد مرحله بازسازی می شود، احساس خارش معمولاً با کاهش التهاب کاهش می یابد و بافت تازه تشکیل شده بالغ می شود. با این حال، در برخی موارد، خارش ممکن است فراتر از مراحل بهبود اولیه باقی بماند، به خصوص اگر زخم دچار اسکار غیرطبیعی یا ایجاد عوارضی مانند عفونت شود.
علائم اضافی ترمیم زخم سالم
نظارت بر پیشرفت بهبود زخم برای اطمینان از نتایج بهینه و شناسایی عوارض بالقوه بسیار مهم است. در حالی که خارش می تواند بخشی طبیعی از روند بهبودی باشد، شناخت علائم دیگری که نشان می دهد زخم به درستی بهبود می یابد ضروری است. در اینجا برخی از علائم بهبود سالم زخم وجود دارد که باید مراقب آنها باشید:
- کاهش درد : با بهبود زخم، درد و ناراحتی باید به تدریج کاهش یابد. در حالی که ناراحتی یا حساسیت خفیف ممکن است ادامه داشته باشد، درد قابل توجه و مداوم ممکن است نشان دهنده مسائل زمینه ای مانند عفونت یا مدیریت ناکافی زخم باشد.
- کاهش تورم : التهاب و تورم در مراحل اولیه ترمیم زخم شایع است، اما باید با پیشرفت روند بهبود کاهش یابد. کاهش تورم و التهاب نشان می دهد که مرحله التهابی در حال بهبود است و زخم به درستی بهبود می یابد.
- تشکیل بافت دانه‌بندی : بافت دانه‌بندی که با ظاهر قرمز رنگ و بافت مرطوب مشخص می‌شود، نشانه‌ای از بهبود فعال زخم است. به عنوان داربستی برای تشکیل عروق خونی جدید و بافت همبند عمل می کند و بازسازی بافت و بسته شدن زخم را تسهیل می کند.
- اپیتلیال سازی : سلول های اپیتلیال از لبه های زخم مهاجرت می کنند تا سطح زخم را بپوشانند و لایه جدیدی از پوست را تشکیل می دهند. وجود بافت اپیتلیال نشان می دهد که زخم در مرحله پرولیفراتیو در حال پیشرفت است و در مسیر بسته شدن است.
- حداقل تخلیه : در مراحل اولیه ترمیم زخم، ممکن است مقداری درناژ یا اگزودا وجود داشته باشد که شامل مایع، خون یا چرک است. با این حال، با بهبود زخم، تخلیه باید کاهش یابد و زخم باید خشک تر و تمیزتر شود.
- انقباض زخم : انقباض لبه های زخم یک فرآیند طبیعی است که به کاهش اندازه زخم و بهبود بسته شدن کمک می کند. مشاهده بسته شدن تدریجی لبه های زخم نشان دهنده بهبود مناسب زخم است.
- بدون علائم عفونت : علائم عفونت شامل افزایش قرمزی، گرمی، تورم، درد و تخلیه با بوی بد است. علاوه بر این، تب و علائم سیستمیک ممکن است نشان دهنده عفونت سیستمیک باشد. نظارت بر این علائم ضروری است و در صورت بروز آنها به پزشک مراجعه کنید.
- پیشرفت ثابت : به طور کلی، زخم باید پیشرفت ثابتی به سمت بهبودی داشته باشد، با بهبود ظاهری و علائم در طول زمان. در صورت وجود هرگونه نگرانی یا عدم قطعیت در مورد روند بهبود، مشورت با یک متخصص مراقبت از زخم توصیه می شود.
نتیجه
خارش در حین بهبود زخم یک پدیده رایج است که اغلب اشتباه درک می شود. اگرچه ممکن است آزاردهنده باشد، درک مکانیسم های اساسی و اجرای استراتژی های مناسب مراقبت از زخم می تواند به کاهش ناراحتی و حمایت از روند بهبود کمک کند.
در حالی که خارش بخشی طبیعی از روند بهبودی است، خارش مداوم یا شدید باید توسط متخصص مراقبت از زخم ارزیابی شود تا عوارض را رد کرده و از بهبود بهینه زخم اطمینان حاصل کند.
اگر دچار زخم شده اید یا سوالی در مورد روند بهبودی دارید، تیم تخصصی مرکز زخم غرب ساحل برای کمک به شما آماده است. امروز یک قرار ملاقات بگذارید.